BEOGRAD – Američka agencija AP prenela je da je Srbija oštro protestovala zbog otkrivanja spomenika Miru Barešiću u Hrvatskoj, kojim se, navodi, odaje počast „ekstremnom nacionalisti“, osuđenom zbog ubistva jugoslovenskog ambasadora u Švedskoj 1971. godine.
AP navodi da se Hrvatska, inače članica EU, suočava sa porastom desničarskih osećanja, koji uključuju i divljenje za ustaški, nacistički, marionetski režim tokom Drugog svetskog rata, koji je odgovoran za smrt desetina hiljada Jevreja, Srba i Roma u koncentracionim logorima.
Srbija Barešića vidi kao teroristu, dok ga hrvatski nacionalisti poštuju i gledaju kao heroja koji je ceo svoj život posvetio hrvatskoj državnosti, navodi AP i podseća da su otkrivanju spomenika prisustvovala i dva ministra u hrvatskoj vladi.
AP prenosi i da je sprski premijer Aleksandar Vučić uputio pismo funkcionerima EU u kojem je, navodi američka agencija, zatražio reakciju i upozorio da hrvatska „antisrpska“ politika može da ugrozi mir i stabilnost u regionu, koji je bio zahvaćen krvavim civilnim ratom devedesetih.
„Očekujemo reakciju iz EU. Kako je moguće da je terorista Barešić, koji je osuđen u demokratskoj Švedskoj, postao heroj“, prenosi AP Vučićeve reči.
Navodi i da je srpsko ministarstvo spoljnih poslova zatražilo je u ponedeljak da statua bude sklonjena, uz ocenu da je to neprimeren i necivilizacijski akt koji u modernoj Evropi nema presedana.
Agencija dodaje i da su hrvatski zvaničnici saopštili da više neće primati diplomatske note iz Srbije, kojih je bilo više.
Američka agencija podseća i da je Hrvatska pretila da će blokirati pregovore Srbije sa EU ako Beograd „nastavi da deli lekcije o demokratiji“.
Američka agencija navodi da je Barešić, deklarisani proustaša koji se borio za hrvatsku nezavisnost od Jugoslavije, ubio ambasadora Vladimira Rolovića u jugoslovenskoj ambasadi u Stokholmu.
Švedski sud osudio ga je na doživotnu robiju, ali je grupa hrvatskih desničara otela putnički avion 1972. godine, primoravajući da Barešića i još pet zatvorenika koji su učestvovali u napadu na ambasadora puste.
Barešić je našao utočište u Paragvaju, ali je ponovo uhvaćen i vraćen u Švedsku 1980. godine, gde je kazna doživtnog zatvora zamenjena za kanu zatvora u trajanju od 18 godina.
Vratio se u Hrvatsku 1991. godine gde je i ubijen u borbama protiv srpskih snaga koje su se, navodi AP, borile protiv hrvatske nezavisnosti.
Foto TANJUG / foto HINA / MLADEN VOLARIC
